ሲዳማ ቡና ኣምራች ኣርሶ ኣደሮችን የቡና ጥራት በማሳደጉ በኩል እንዲረዱ ተብለው በየቀበሌያት የተመደቡት የልማት ስራተኞች የተመደቡበትን ስራ ከመስራት ይልቅ በፖለቲካ ስራዎች ላይ በመጠመዳቸው ለቡና ጥራት መውረድ ምክንያት ሆነዋል ተባለ
ዘንድሮ
የሲዳማ ቡና ከተጠበቀው በላይ ገበያ ያጣበት
ሁኔታ ያለ ሲሆን ቡና ገበያ ካጣባቸው በርካታ
ምክንያቶች መካከል ጥራቱ መውረዱ ኣንዱ ነው።
የሲዳማ ቡና ኣልም ኣርሶ ኣደሮችን የቡና ጥራት
በማሳደጉ በኩል እንዲረዱ ተብለው በየቀበሌያት
የተመደቡት የልማት ስራቸኞች የተመደቡበትን
ስራ ከመስራት ይልቅ በፖለቲካ ስራዎች ላይ
በመጠመዳቸው ጉዳዪን ኣባብሶታል።
የሲዳማ
ቡና ታይቶ በማይታቀው ሁኔታ በዘንድሮ ኣመት
በዝቅተኛ ዋና ተሽጧል፤ ዝርዝሩ የሪፖርተራችን
ጥቻ ወራና ነው ያንቡት፦
Bunu Sidaamu dagara sa"eno Wo'mu
Tophiyira Ekonoomete, poletikahonna dagoomu lophphora umikkiha ikkasi
anfoonnite. Sidaamu daga ekonoome umihunni bunu jiro iima
xintantinoti xawoho. Konni buni dikko ragunni duushsha agurtunkunni
kuneeti tayiixe sase diro ikkino. Konni albaanni ECX /Ethiopian
Commodity Exchange/ xiinxallo assite bunu deerra babbade wortino.
Sidaama A- yite gaantinohu =
Cirrete worku woradi geeshsha heeranno buna, Bansiha, Booniha, Hulate
noo buna Sidaama B Yine gaamoonihu Alatta
Wondiha, Aletta Cuukkoniha, Daarraniha, Daaleha, Wonshiha,Gorcheha,
Shebbediiniha buna Sidaama C Yine gaamoonihu,
Kambaatuniha, Wolaaitunniha, Halaabunnihanna hadiyyunniha buna.
Sidaama C yinoonni korkaati insawiinni fulanno buni shiima ikkino
daafira uminsa su'minni deerranna su'ma fushshate ikka hoogino
daafiraati.
Tenne gaamo assininoonnihu bunu afirino
coomillena isilanchimma/ quality and testing/ kee''ne la'nihu
gedensaaniiti. Xaa yannara Sidaamu giddo bunu dikko hirantanni no.
Sidaama A yine gaamoonni woradda buna mitte kiilo 8 birrenni kayiise
8.5 geeshsha hiramanni no. Sidaama B yinannihu kayiinni mitte kiilo
buna 7 birrenni kayiise 7.5 geehshsa hiramanni no. Konni albaanni
Sidaamu daddalaanora Baanke buna hidhdhate birre liqiisa gibbinoti
qaangannita ikkitanna, hakkunni kawa limaatawi balehabit yite insa
yituta yaanohura calla mangiste uyisiisino. Affu gede ikkite baalanti
daddalaano bunu dikko giddora e''inoha nafa ikkiro daganke tayiixe
bunu dikko di duushitino. Hakkuno dikko ubbinohu mereerima dikkora
ikkino daafira daddalaano abbitino qarri dino. Alamete dikko
babbaxitinoti shiimadda gobbuwa buna iillishshe shiqishino daafira
bunu hasatto/ demand/ ajjeenna dikko hakuyii daafira ubbino yitanno
mitootu. Xaano bunu xiraate iima lowo looso loosa hasiisanno. Bunu
konni garinni uwanni hariro ekonoomete heeliichcho mayi ikka
dandaanno yine xiinxallo loosa hasiisanno. Gibirinnu ogeeyye daganke
wole gide kaase/wixxe yaano yannate dikkote hasamannoricho, baattonsa
fushshitanno garinni loosidhdhe woxe afi'dhanno doogo kaajite
rosiisanna qajeelsha aa hasiisanno. Gibirinnu latishshi looso
loosiisanno qajeelsha uyiitanno yine qawwalla baala gaamoonni
latishshu loosaasine poletiku looso calla loosanni uminsa gaamooshshe
habbino daafira daganke latishshu loosinni kaa'lituro woyyanota buuxa
hasiisanonsa.
Comments
Post a Comment